تحلیل سیاست خارجی ایران در دوران آشوب امنیتی خاورمیانه
کد مقاله : 1025-IRFP5-FULL
نویسندگان:
سهراب انعامی علمداری *1، نازلی خرامان2
1دانشجوی دکترا
2کارشناس ارشد مدیریت رسانه و مدیر ارتباطات بانک دی
چکیده مقاله:
سیاست خارجی کشورها همواره در تعامل (کنش واکنش) با محیط شکل می گیرد و اهداف، توانایی ها، استراتزی ها، ابزارها، فنون، تاکتیک ها، سبک و دستگاه سیاست خارجی همگی در این تعامل نقش دارند.
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یک واحد سیاسی به دنبال کسب اهداف و منافع ملی از طریق تعامل با محیط بوده و در هر دوره تاریخی به شکل خاصی شکل گرفته است. در واقع سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران هرچند به عنوان یک چارچوب تعریف شده دارای اصول و اهداف مشخصی است با این وجود، در مقاطع زمانی خاص تحت تأثیر مختصات توزیع قدرت، وضعیت و فرایندهای منطقه ای بین المللی عمل کرده است.
سال های 2010 میلادی تاکنون را می توان سال هایی پیچیده و در عین حال مهم برای سیاست خارجی ایران در منطقه خاورمیانه تلقی کرد؛ دورانی که نظم جهانی دچار دگردیسی های عمده ای شده و منطقه خاورمیانه به مثابه یک زیرسیستم از وضعیت و فرایندهای جهانی تحت عنوان «آشوب» تاثیر پذیرفته است. از این رو، خاورمیانه که برای سال ها دچار در بحران و بی نظمی مدام بود، به سمت یک اشوب امنیتی حرکت کرد. مولفه ها و عناصر بنیادن آشوب امنیتی در خاورمیانه را می توان بحران های مزمن، چرخه های بحران امنیتی، تداخل بحران، ابهام امنیتی، گسترش افراط گرایی و تروریسم و ظهور دولت های شکننده دانست.
سوال اصلی بر این مبنا خواهد بود که سیاست خارجی ایران در دوران آشوب امنیتی خاورمیانه واجد چه ویژگی ها، مولفه ها و راهبردهایی است؟
مولفه های آشوب، ابتدا سیاست خارجی ایران را در منطقه خاورمیانه با ابهام راهبردی روبه رو ساخت اما اساسا برای مدیریت چنین فضا و روندی، جمهوری اسلامی ایران نیاز به ساز وکارهای راهبردی . ارتباطی-دیپلماتیک دارد، تا به عنوان دال اصلی راهبرد سیاست خارجی عملیاتی شود.
در این پژوهش تلاش خواهد شد با روش توصیفی-تحلیلی و با نگاهی به مدل سازی نظری، نخست مولفه های آشوب امنیتی در خاورمیانه را بررسی کرده و سپس ابزارهای سیاسی-امنیتی و رسانه ای، راهبردهای سیاست خارجی ایران در دوران اشوب تبیین خواهد شد.
کلیدواژه ها:
ایران، خاورمیانه، آشوب امنیتی، سیاست خارجی
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است
پنجمین همایش بین المللی نظام بین الملل، تحولات منطقه ای و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
login