بایسته های منطق رئالیسم در حل منازعۀ فلسطین و اسرائیل
کد مقاله : 1225-IRFP5 (R1)-FULL
نویسندگان:
یاسمن صابری *1، محمدهادی جوکار2
1گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2دانشجوی اندیشه سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده مقاله:
منازعۀ بین فلسطین و اسرائیل مسئله‏ای راهبردی است که یکی از متغیرهای مهم و مؤثر بر معادلات منطقۀ خاورمیانه و بعضاً نظام بین الملل است. این منازعه همواره مطمح‌نظر تحلیلگران و اندیشمندان حوزۀ سیاست و روابط بین الملل و همچنین کنشگران این حوزه و سیاستمداران بوده است. برای حل این مسئله راه حل‏های متفاوت و حتی متناقضی پیرامون آن پیشنهاد شده است. از چهار دوره, رویاروییِ تمام عیار نظامی اعراب با اسرائیل در سالهای 1948، 1953، 1967 و 1973 تا طرح‏ها و مذاکرات صلح متعدد از جمله طرح راجرز، کنفرانس مادرید، پیمان اسلو، یادداشت شرم الشیخ، مذاکرات کمپ دیوید و آخرین آن پروژۀ معاملۀ قرن.آنچه مشهود است اینکه هیچ یک از راه‌حل‏های مذکور نتوانسته است منازعۀ میان فلسطینیان و اسرائیلیان را که به عنوان «رام نشدنی‏ترین منازعۀ جهان» از آن یاد کرده‏اند، حل و فصل نماید. سطح خشونت این منازعه وجه مشخصۀ آن از سایر منازعه‏های جاری و ماضی است. همچنین هیچ یک از راه‌حل‏های صلح محورِ مبتنی بر پایان مخاصمه، نه تنها نتوانسته است از گستردگی و عمق خشونت آن بکاهد بلکه در مقاطعی بر آن افزوده است. به نظر می‏رسد دلیل اصلی چنین پدیده‏ای در منطق حاکم بر مذاکرات صلح یعنی؛ منطق رئالیسم است.ناگفته پیداست که در شرایط عدم موازنۀ قدرت، چربش منافع حاصل از مذاکره به سمت طرف قدرتمندتر است. در چنین وضعی طرف فلسطینی، برون‌داد مذاکرات را به ضرر خوددیده و درصدد ایجاد موازنۀ وحشت به جای موازنۀ قدرت است. در نتیجه سطح و عمق خشونت افزایش خواهد یافت.
تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که در چنین شرایطی که تجربۀ راه حل‏های نظامی و جنگ به ضرر طرف فلسطینی بوده و مذاکرات صلح نیز منجر به استیفای حقوق فلسطینیان نشده است، راه حل پیشنهادی برای حل منازعه و استیفای حقوق فلسطینیان چیست؟ فرضیۀ تحقیق چنین طرح می‏شود که به نظر می‏رسد دستیابی به سطح مطمئنی از بازدارندگی و ضربۀ متقابل متکی بر ظرفیت‏های داخلی طرف فلسطینی می‏تواند منجر به استیفای حقوق فلسطینیان در این منازعه و یا لااقل کاهش سطح و عمق خشونت شود.تحقیق حاضر بایک بررسی تاریخی وبا استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی این مسئله خواهدپرداخت.
کلیدواژه ها:
منازعه، اعراب، فلسطین، اسرائیل
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است
پنجمین همایش بین المللی نظام بین الملل، تحولات منطقه ای و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
login