الزامات راهبردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران جهت نقش‌آفرینی در تحولات منطقه‌ای
کد مقاله : 1063-IRFP5-FULL
نویسندگان
فرزانه دشتی *1، بیژن میرزایی2
1گروه علوم سیاسی،گرایش مسائل ایران دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، آبادان، ایران.
2علوم سیاسی، گرایش مسائل ایران دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.
چکیده مقاله
از دیرباز منطقه خاورمیانه صحنه رقابت میان قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده و همواره توجه بسیاری از بازیگران عرصه بین‌المللی را به خود معطوف داشته است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران منطقه‌ای بیشترین نقش و تاثیرگذاری را در ایجاد نظم و توازن منطقه‌ای و شکل‌دهی به ساختارهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی خاورمیانه جدید دارد. لذا تحولات منطقه‌ای جدید نظیر وقوع انقلاب‌های عربی موسوم به بهار عربی، بحران در عراق و سوریه، تروریسم داعش، بازتعریف نقش سایر بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و افزایش فشارها بر ایران با روی کار آمدن دونالد ترامپ در ایالات متحده آمریکا و تغییر رویکرد این کشور در قبال ایران ایجاب می‌نماید که جمهوری اسلامی ایران الزامات راهبردی سیاست خارجی منطقه‌ای خویش را متناسب با سیاست خارجی دیگر بازیگران موثر منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به ویژه ایالات متحده آمریکا مورد بازنگری و بازسازی قرار داده و با اتخاذ راهبردی کارآمد بتواند از فرصت‌های پیش‌رو نهایت استفاده را نموده و تهدیدات و چالش‌های احتمالی را به حداقل ممکن برساند. مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش است که «الزامات راهبردی موثر به سبب ارتقا نقش سیاسی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران در تحولات منطقه‌ای کدام‌اند؟» فرضیه پژوهش آن است که راهبرد جدید مبتنی بر گسترش همکاری‌های منطقه‌ای، امنیت پایدار منطقه‌ای براساس رویکرد امنیتی همکاری جویانه، اعتمادسازی، حساسیت‌زدایی و کاربرد عقلانیت راهبردی در توازن قدرت با تاکید بر سه قدرت منطقه‌ای (ایران، عربستان و ترکیه) و مهم‌تر از همه تقویت نظام مردم سالاری دینی با توجه بر سرمایه اجتماعی می‌تواند بسیار کارساز و راه‌گشا باشد.
هدف از پژوهش حاضربررسی راهبرد جدید به سبب نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی در تحولات منطقه و چگونگی بهره‌گیری از آن در عین سیاست بی‌طرفی می‌باشد. روش پژوهش نیز، روش توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری داده‌ها با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و اینترنتی با تکیه بر داده‌های عینی صورت پذیرفته است.
کلیدواژه ها
موازنه قوا، خاورمیانه، سیاست خارجی، منطقه‌گرایی، جمهوری اسلامی ایران
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی
login