دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی ضرورت ها، راهبردها و افق پیش رو
کد مقاله : 1092-IRFP5-FULL
نویسندگان
عبدالوهاب یوسفی نژاد *1، ماندانا تیشه یار2
1موسسه آموزش عالی بیمه اکو دانشگاه علامه طباطبائی-تهران-ایران
2دانشکده ی اکو-دانشگاه علامه طباطبائی-تهران-ایران
چکیده مقاله
در دنیای کنونی کشورهایی بهتر به منافع و اهداف موردنظر خود می رسند که بر دیپلماسی و به کارگیری آن در حوزه های موضوعی گوناگون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، عمومی و نظایر آن تمرکز کنند. از سوی دیگر بخش کلانی از مولفه‌های قدرت در سطح ملی و بین‌المللی در فرایند جهانی‌شدن، در چارچوب روابط اقتصادی نمود یافته و مورد بررسی قرار می‌گیرند. عوامل تاثیرگذار بر بده-بستان دولت و سامانه جهانی، بیشتر متاثر از ابعاد اقتصادی، تجاری، سرمایه‌گذاری و تولید در سامانه اقتصاد سیاسی بین الملل هستند. توسعه دیپلماسی بر محور اقتصاد در دهه های اخیر در دستور کار بسیاری از دولت‌ها جای گرفته است. به همین منظور، جمهوری اسلامی ایران نیز از این مسئله غافل نبوده و مجموعه فعالیت های دیپلماتیک اقتصادی و سیاسی را در مناطق جغرافیایی منافع محور در پیش گرفته است. در واقع، جمهوری اسلامی ایران بر حسب مناطق مختلف جغرافیایی نوع خاصی از دیپلماسی را به کار گرفته است. یکی از گستره های جغرافیایی مستعد مهمی که مد نظر ایران بوده منطقه آسیای مرکزی است. این منطقه ظرفیت های درخور توجهی جهت فعالیت های اقتصادی ایران دارد و به همین منظور برای فعال سازی چنین ظرفیت های مهمی باید با بهره گیری از ظرفیت افراد خبره عرصه دیپلماسی اقتصادی نوع خاصی از فعالیت در این منطقه را در پیش بگیرد که از رقابت با دیگر قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای عقب نماند. بنابراین سوال اصلی پژوهش پیش رو این است که دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی چگونه است و با چه شاخص هایی دیپلماسی اقتصادی خود را در این منطقه پیش می برد. پاسخ احتمالی به این پرسش این است که بررسی های صورت پذیرفته بیانگر این است که جمهوری اسلامی ایران نوعی دیپلماسی اقتصادی چندجانبه را در پیش گرفته است و اجرای موفقیت آمیز دیپلماسی اقتصادی خود را در منطقه آسیای مرکزی در گرو تأکید همزمان بر روی مؤلفه هایی همانند انرژی، تجارت خارجی، سرمایه گذاری، انعقاد همکاری های اقتصادی در قالب سازمان اکو می داند.
کلیدواژه ها
دیپلماسی اقتصادی، آسیای مرکزی، ترابری انرژی، اکو، ایران
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی
login