| تحلیل سیاست خارجی عربستان در قبال ایران پس از حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در چارچوب نظریه بازیها |
| کد مقاله : 1184-IRFP5-FULL |
| نویسندگان |
|
عبدالله مرادی1، ابوالفضل هاشمی *2 1مدرس دانشگاه علامه طباطبایی 2دانشجو |
| چکیده مقاله |
| ایران و عربستان دو کنشگر بزرگ و رقیب سنتی در منطقه هستند و مطالعه روابط میان این دو کشور برای فهم بهتر مناسبات سیاسی در خاورمیانه ضروری است. عربستان یکی از مخالفان سرسخت توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام بود. ریاض پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا، یکی از مشوقان واشنگتن در خروج این کشور از برجام بود. عربستان متعهد شد در صورت تحریم نفتی ایران توسط آمریکا، میزان تولید نفت خود را افزایش دهد و در کارزار فشار حداکثری واشنگتن علیه تهران مشارکت کند. درحالی که عربستان خود را شریک راهبردی آمریکا می دانست، حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در 14 سپتامبر سال 2019 موازنه در منطقه را به طور کلی تغییر داد. سوال اصلی در این مقاله بر این مبنا است که چرا عربستان به ناگاه پس از حمله به تاسیسات نفتی آرامکو سیاست خارجی خود در قبال ایران را تغییر داد؟ چرا پیش از حمله به تاسیسات آرامکو، عربستان سیاست منزوی سازی ایران را در پیش گرفته بود ولی پس از این واقعه به سمت گفتگو با تهران پیش رفت؟ یافته‌ها مبین این واقعیت است که پس از خروج آمریکا از برجام، ریاض تصور می‌کرد واشنگتن در تقابل با تهران از همه گزینه‌های خود از جمله گزینه نظامی برای ارعاب ایران استفاده و در نهایت تهران را مجبور به مذاکره و دادن امتیازات بیشتر خواهد کرد. با گذشت زمان آمریکا نه تنها از گزینه نظامی علیه ایران بهره نگرفت، بلکه مقامات واشنگتن بارها اعلام کردند در مقابله با ایران به گزینه نظامی فکر نمی‌کنند. حمله به تاسیسات نفتی آرامکو عملاً موازنه قدرت در منطقه را تغییر داد و نشان داد برخلاف تصور عربستان، آمریکا تمایلی به تقابل نظامی با ایران ندارد و یا دستکم حاضر نیست به خاطر ریاض با تهران وارد جنگ شود. همین امر مقامات ریاض را مجبور کرد در سیاست خارجی خود در مقابل تهران تجدید نظر کنند. انتخاب سیاست مذاکره و گفتگو و نیز قبول میانجیگری پاکستان و عمان سیاستی بود که ریاض در قبال تهران در پیش گرفت. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و از رهیافت نظریه بازیها جهت تحلیل موضوع پژوهش استفاده شده است. |
| کلیدواژه ها |
| سیاست خارجی عربستان، برجام، حمله به تاسیسات آرامکو، ج.ا.ایران |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |