بایسته های منطق رئالیسم در حل منازعۀ فلسطین و اسرائیل |
کد مقاله : 1225-IRFP5 (R1)-FULL |
نویسندگان |
یاسمن صابری *1، محمدهادی جوکار2 1گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران 2دانشجوی اندیشه سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی |
چکیده مقاله |
منازعۀ بین فلسطین و اسرائیل مسئلهای راهبردی است که یکی از متغیرهای مهم و مؤثر بر معادلات منطقۀ خاورمیانه و بعضاً نظام بین الملل است. این منازعه همواره مطمحنظر تحلیلگران و اندیشمندان حوزۀ سیاست و روابط بین الملل و همچنین کنشگران این حوزه و سیاستمداران بوده است. برای حل این مسئله راه حلهای متفاوت و حتی متناقضی پیرامون آن پیشنهاد شده است. از چهار دوره, رویاروییِ تمام عیار نظامی اعراب با اسرائیل در سالهای 1948، 1953، 1967 و 1973 تا طرحها و مذاکرات صلح متعدد از جمله طرح راجرز، کنفرانس مادرید، پیمان اسلو، یادداشت شرم الشیخ، مذاکرات کمپ دیوید و آخرین آن پروژۀ معاملۀ قرن.آنچه مشهود است اینکه هیچ یک از راهحلهای مذکور نتوانسته است منازعۀ میان فلسطینیان و اسرائیلیان را که به عنوان «رام نشدنیترین منازعۀ جهان» از آن یاد کردهاند، حل و فصل نماید. سطح خشونت این منازعه وجه مشخصۀ آن از سایر منازعههای جاری و ماضی است. همچنین هیچ یک از راهحلهای صلح محورِ مبتنی بر پایان مخاصمه، نه تنها نتوانسته است از گستردگی و عمق خشونت آن بکاهد بلکه در مقاطعی بر آن افزوده است. به نظر میرسد دلیل اصلی چنین پدیدهای در منطق حاکم بر مذاکرات صلح یعنی؛ منطق رئالیسم است.ناگفته پیداست که در شرایط عدم موازنۀ قدرت، چربش منافع حاصل از مذاکره به سمت طرف قدرتمندتر است. در چنین وضعی طرف فلسطینی، برونداد مذاکرات را به ضرر خوددیده و درصدد ایجاد موازنۀ وحشت به جای موازنۀ قدرت است. در نتیجه سطح و عمق خشونت افزایش خواهد یافت. تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که در چنین شرایطی که تجربۀ راه حلهای نظامی و جنگ به ضرر طرف فلسطینی بوده و مذاکرات صلح نیز منجر به استیفای حقوق فلسطینیان نشده است، راه حل پیشنهادی برای حل منازعه و استیفای حقوق فلسطینیان چیست؟ فرضیۀ تحقیق چنین طرح میشود که به نظر میرسد دستیابی به سطح مطمئنی از بازدارندگی و ضربۀ متقابل متکی بر ظرفیتهای داخلی طرف فلسطینی میتواند منجر به استیفای حقوق فلسطینیان در این منازعه و یا لااقل کاهش سطح و عمق خشونت شود.تحقیق حاضر بایک بررسی تاریخی وبا استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی این مسئله خواهدپرداخت. |
کلیدواژه ها |
منازعه، اعراب، فلسطین، اسرائیل |
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |