ایران و سیاست خارجی خاورمیانه‌ای نسل پنجم رهبران چین (2019-2012)
کد مقاله : 1107-IRFP5-FULL
نویسندگان:
محمد محمودی کیا *
استادیار گروه اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
چکیده مقاله:
با روی کار آمدن نسل پنجم رهبران چین متعاقب برگزاری هجدهمین کنگره سراسری حزب کمونیست چین در سال 2012، شاهد اتخاذ راهبرد‌های نوینی در سمت‌گیری‌‌های سیاست خارجی چین هستیم. طرح ایده «یک کمربند ـ یک جاده» از سوی شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین و نیز تصمیم این کشور برای اعطای تسهیلات و کمک‌‌های مالی برای نوسازی اقتصادی کشور‌های عربی، نشان از تغییر در راهبرد‌های سیاست خارجی چین در دوره جدید نسبت به خاورمیانه دارد. از این منظر، جمهوری اسلامی ایران نیز به‌عنوان یکی از قدرتمندترین بازیگران منطقه خاورمیانه نقشی راهبردی در سیاست خارجی چین ایفا می‌کند.
این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که چرا ایران در کنش سیاست خارجی نسل پنجم رهبری جمعی چین، از جایگاه ویژه‌ایی برخوردار شده است؟ یافته این تحقیق حاکی از آن است که الگوی کنش سیاست خارجی چین در قبال ایران اتخاذ سیاست بی‌طرفی فعال و میانجی‌گری بوده و این کشور تلاش دارد تا ضمن پرهیز از رویارویی مستقیم با دیگر قدرت‌‌های درگیر در منطقه به ویژه ایالات متحده آمریکا، نسبت به تضمین ثبات جریان صادرات انرژی ایران به چین، بیشینه‌سازی منافع اقتصادی، برعهده گرفتن تعهدات و مسئولیت‌های بین‌المللی به عنوان یک قدرت جهانی و نیز افزایش نفوذ سیاسی اقتصادی و امنیتی خود در منطقه از طریق ایران اقدام نماید.
به نظر می‌رسد روابط خارجی چین در دوره رهبری نسل پنجم رهبری چین با ایران، روابطی راهبردی است و چین تلاش دارد تا از طریق تعامل و نزدیکی با ایران علاوه بر تضمین امنیت جریان صدور انرژی به این کشور، با دسترسی به آب‌های خلیج فارس، برنامه یک کمربند یک جاده را به واقعیت نزدیک نماید. هرچند افزایش حضور امنیتی چین در منطقه به معنا رودررویی مستقیم چین با ایالات متحده نخواهد بود. از این منظر، چین در یک بازی دوگانه علاوه بر حفظ روابط خود با قدرت‌های بزرگ و به ویژه امریکا، به تعامل راهبردی خود با ایران ادامه خواهد داد.
کلیدواژه ها:
نسل پنجم رهبران چین، ایران، خاورمیانه، سیاست خارجی، میانجی‌گری
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است
پنجمین همایش بین المللی نظام بین الملل، تحولات منطقه ای و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
login