نظامی شدن خلیج فارس و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
کد مقاله : 1047-IRFP5-FULL
نویسندگان:
سمیرا اکبری *1، قدرت احمدیان2
1دانشگاه علامه طباطبایی
2استادیار روابط بین الملل دانشگاه رازی
چکیده مقاله:
منطقه خلیج فارس در حد فاصل کشورهای ایران، عراق، کویت، عربستان، قطر، بحرین، امارات متحده و عمان قرار دارد و بخشی از منطقه خاورمیانه به شمار می‌آید. این منطقه همواره، از نظر استراتژیکی، اقتصادی، سیاسی و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. وجود منابع عظیم نفت و گاز و بازار منطقه‌ای آن در خلیج فارس و کشورهای همجوار، موقعیت تجاری مناسب این منطقه به عنوان مرکز تجاری یا راه ارتباطی بین شرق و غرب، وجود تنگه هرمز و بندرگاه‌های مهم، موقعیت جغرافیای سیاسی و ... باعث شده که این منطقه در کانون توجه بسیاری از بازیگران منطقه‌‌ای و فرا‌منطقه‌ای قرار گیرد. اما در طول دو دهه گذشته، خاورمیانه بویژه خلیج فارس بیش از پیش دچار، بی‌ثباتی، رقابت و کشمکش‎های درونی شده است. تشدید رقابت‌های نظامی، افزایش هزینه‌های خرید سلاح، رقابت برای افزایش حوزه نفوذ و مداخله کشورهای خارجی و علی‌الخصوص سیاست اعمال تحریم و انزواجویانه آمریکا علیه ایران همه نشانه‌هایی مبنی بر نظامی شدن و احتمال افزایش تنش و بی‌ثباتی در بین کشورهای منطقه خلیچ فارس می‌باشد. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که نظامی شدن منطقه خلیج فارس باعث اتخاذ چه رویکردی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران شده است؟ فرضیه ارائه شده در پاسخ به این سوال آن است که نظامی شدن منطقه خلیج فارس باعث گذار سیاست خارجی ایران از رژیم امنیتی به سمت موازنه تهدید با کشورهای حاشیه خلیج فارس و قدرت‌های فرامنطقه‌ای شده است. روش به کار رفته در این پژوهش توصیفی تحلیلی و چارچوب نظری ارائه شده رویکرد موازنه تهدید استفان والت می‌باشد.
کلیدواژه ها:
نظامی شدن، خلیج فارس، سیاست خارجی، موازنه تهدید
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است
پنجمین همایش بین المللی نظام بین الملل، تحولات منطقه ای و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
login